در ایران ، مقولۀ شناخت مصالح ساختمانی و تولید و کاربرد آن قدمت بسیار زیادی دارد . ایرانیان باستان ، از بیش از سه هزار سال قبل ، آهک و ملاتهای آبی را به خوبی می‌شناخته‌اند و از آنها جهت احداث بناها استفاده می‌کرده‌اند. برای مثال ، در تخت جمشید ، در کف کاخ هخامنشیان آثاری از یک بتن سخت و سرخ رنگ دیده شده که کاوشگران نمونۀ آنرا از اختلاط نسبت معینی از آهک و آب و گرد آجر بازسازی کرده‌اند. به عقیدۀ محققین ، این ملات که به همین نام – یعنی ، ملات سرخ – مرسوم بوده، از ایران به هند و سپس از آنجا به کشورهای اروپایی و کتب علمی شان راه یافته‌است. در اعصار بعد نیز ، مصرف مواد مشابه سیمان ادامه یافته است . بطور مثال ، با نگاهی به آثار باستانی شهر شوش ، که از زمان ایلامی‌ها بر جای مانده ، و نیز آثار باستانی موجود در اصفهان عصر صفویه ( همچون سی و سه پل، پل خواجو و…) ، می بینیم که در پی سازی همگی آنها از ملات آهک و شفتۀ آهکی استفاده شده‌است .
گفتنی است ، از قدیم ، در بنادر جنوبی ایران ( به خصوص بندر خمیر) ساخت ملاتی بنام ساروج رواج داشته که هنوز هم از آن استفاده می‌شود. در این مناطق از نوعی معدن خاک بنام گِل آهک که مخلوط خاک رس و سنگ آهک است برداشت کرده و خمیری می‌سازند و سپس خمیر را به خشت تبدیل کرده و در کوره می‌پزند، محصول پخته شده را پس از سرد کردن کوبیده و نرم می‌کنند و گرد الک شده و نرم آنرا ساروج می‌نامند. در مناطق جنوبی ، ملات این فراوردۀ مخصوص ، برای ساخت ابنیه دریایی و کف و دیواره آبگیرها ، مقاومت خوبی دارد .
با تمام این اوصاف ، زمان دقیق شروع مصرف سیمان در ایران ، بصورت کنونی ، کاملاً مشخص نیست . مسلم اینکه ، ورود سیمان به ایران توسط خارجیان ، و برای ساخت بناهایی چون کلیسا ، سفارت خانه و تاسیسات بندری ، صورت گرفته است .
حدوداً از اواسط دهۀ اول شمسی ، حوالی سالهای 1305 ، برای نوسازی زیرساختهای فرسودۀ کشور و ایجاد و توسعۀ زیرساختهای نوین ، پروژه های عمرانی بسیاری در دستور کار قرار گرفت . مصالح قدیمی ، برای اجرای این پروژه ها ، دیگر کارایی و کاربردی نداشت ، فلذا دولت وقت مجبور بود هرساله ، بطور فزاینده ای ، سیمان وارد کند . این روند همچنان ادامه داشت و کار بدانجا رسید که در سال 1314 ، ایران چهارمین واردکنندۀ بزرگ سیمان در جهان بشمار می رفت .
دولت وقت ایران ، با علم بر موقعیت جغرافیایی کشور ( واقع شدن در بین سلسله کوههای آهکی و ، نتیجتاً ، وفور مواد اولیۀ لازم برای تولید سیمان ) ، در سال 1307 به مطالعات و بررسی هایی دست زد تا اولین کارخانه سیمان را در ایران احداث کند . برای نیل به این هدف ، دولت ، در سال 1309 ، قراردادی را برای ساخت کارخانۀ رِی ( با ظرفیت تولید 100 تن در روز ) با شرکت سرشناس اِف . اِل . اسمیت دانمارک منعقد کرد . طرف دانمارکی ، برای احداث کارخانه ، بیش از 200 هزار لیرۀ انگلیس مطالبه کرده بود ( 800,133 لیره برای تامین ماشین آلات و 900,66 لیره برای تامین تجهیزات نیرو گاه برق ) . دولت وقت ایران تصمیم گرفت مبلغ قرارداد را ( که آن زمان حدوداً 15 میلیون ریال می شد ) با تحویل معادل کالایی ( خشکبار و سایر فرآورده های کشاورزی ) پرداخت کند . و بدین ترتیب ، اولین کارخانۀ سیمان ایران ( با ظرفیت تولید 100 تن در روز ) در هفت کیلومتری جنوب تهران ، در جوار کوه های بی بی شهربانو و کوه سرسره ، به بهره برداری رسید.
